Tour de Zbiorkom – odcinek 5, Jastrzębie-Zdrój

Nieźle dzisiaj sypnęło śniegiem, więc weźcie kocyk i ciepłe kakao 😅❄️

Dzisiejszy odcinek Tour de Zbiorkom przenosi nas w miejsce niezbyt odległe od Bielska-Białej – mianowicie do jednego z najmłodszych polskich miast 🇵🇱

Tour de Zbiorkom
ODCINEK 5

„Miasto z węgla i betonu”

Dziś zabieram was do Jastrzębia-Zdroju, miasta, które swoje początki ma w XIV wieku, aczkolwiek prawa miejskie jako Jastrzębie-Zdrój uzyskało dopiero w 1963 roku. Od połowy XIX wieku do lat 90. XX wieku działało tu uzdrowisko.

Obecnie, niespełna 90-tysięczne Jastrzębie-Zdrój jest ważnym ośrodkiem wydobycia węgla kamiennego – działają tu 3 kopalnie: Zofiówka, Jas-Mos i Borynia, zrzeszone w jednym podmiocie „Borynia-Zofiówka-Jastrzębie”, należącym do Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Rozwinięte są także inne gałęzie przemysłu.

Przeszłość komunikacji miejskiej

Historia komunikacji miejskiej w Jastrzębiu do 1991 była związana z Zakładem Komunikacyjnym nr 9 WPK Katowice, który został potem przekształcony w Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Jastrzębiu-Zdroju. W tym samym roku został utworzony Międzygminny Związek Komunikacyjny, który obecnie obsługuje połączenia komunikacyjne na terenie kilkunastu gmin.

Numeracja linii

Historia numeracji linii w Jastrzębiu i okolicach zmieniała się wielokrotnie na przestrzeni lat. Za czasów WPK Katowice funkcjonowały linie 4xx (401-440) w Wodzisławiu i okolicach oraz 5xx w rejonie Jastrzębia, Żor, Rybnika czy Raciborza.

Po nastaniu MZK Jastrzębie-Zdrój wytworzył się podział na 3 zasadnicze kategorie:
↘️ 1xx – głównie w Jastrzębiu
↘️ 2xx – głównie w Wodzisławiu
↘️ 3xx – głównie w Żorach, Rybniku i Czerwionce-Leszczynach.

Istniała także linia ekspresowa E-3, kursująca z Jastrzębia przez Wodzisław do Rybnika.

1 maja 2014 roku, w wyniku uruchomienia Bezpłatnej Komunikacji Miejskiej w Żorach, zlikwidowane zostały linie 301-306 (zastąpiły je linie 01-07).

1 września 2019 roku nastąpiła likwidacja niemal wszystkich linii 1xx – zostały one zastąpione liniami, oznaczone w następujący sposób:
↘️ Bxx – linie do Bzia i Pawłowic (B10-B15)
↘️ Cxx – linie jeżdżące po centrum Jastrzębia (C10-C20)
↘️ Mxx – linie do Moszczenicy i Szotkowic (M10)
↘️ Rxx – linie do Ruptawy i Zebrzydowic (R10 i R11)
↘️ Sxx – linie do Szerokiej, Boryni i Żor (S10-S18)
↘️ Wxx – linie do Wodzisławia i Rybnika (W10-W12)

Likwidacji uległa wówczas także linia ekspresowa E-3.
Z linii 1xx ostała się jedynie linia 132, kursująca z dworca autobusowego w Wodzisławiu do dworca Arki Bożka w Jastrzębiu.

Oprócz tych linii, MZK sprawuje też częściową pieczę nad liniami żorskiej BKM oraz komunikacji gminnej w Pawłowicach (ponumerowanych od L-1 do L-7).

Przewoźnicy

Jeśli chodzi o przewoźników, sytuacja w Jastrzębiu i okolicach jest dosyć ciekawa. Oprócz PKM Jastrzębie-Zdrój, linie autobusowe obsługuje także kilku prywatnych przewoźników:
↘️ Kłosok 1 Żory,
↘️ V-Bus Żory/A21 Żory,
↘️ Mikrus Żory.
↘️ NFU Pawłowice (tylko linie komunikacji gminnej w Pawłowicach)

Do marca 2019 roku linie MZK obsługiwała także spółka Warbus.

Tabor

Tabor przewoźników MZK Jastrzębie-Zdrój jest bardzo zróżnicowany.

PKM Jastrzębie-Zdrój

PKM Jastrzębie-Zdrój ma na stanie 25 Solarisów Urbino 12 III (w tym dwa egzemplarze LE) oraz 1 Neoplana N4409.

Kłosok Żory

Kłosok na linie MZK kieruje głównie Solarisy 10 i 12 II generacji, MAZy 203 oraz SORy NB12.

A21/V-Bus

A21/V-Bus linie MZK obsługuje Mercedesami Citaro i Conecto, MANem Lion’s City oraz MAZami 203.

Mikrus Żory

Tabor liniowy Mikrusa prezentuje się najciekawiej: 2 Urbina 12 IV generacji (odkupione od Warbusa), MAN Lion’s City, Dekstry, Solarisy Urbino 10 III, Mercedesy Sprinter, VDL Berkhof Procity, a nawet Autosan H7.

Warbus

Warbus swoje linie obsługiwał 14 Solarisami Urbino 12 IV oraz 25 Scaniami Citywide.

Dworce autobusowe w Jastrzębiu

Jeszcze na koniec wzmianka na temat głównych miejsc przesiadkowych w Jastrzębiu. Otóż, mamy tutaj do czynienia z trzema głównymi dworcami autobusowymi:
↘️ Dworzec Arki Bożka – najważniejszy dworzec w Jastrzębiu, obsługuje większość linii MZK, a także przewozy autokarowe i międzymiastowe z i do Jastrzębia-Zdroju.
↘️ Dworzec Zdrój – ulokowany w dzielnicy Zdrój, stanowi punkt łączący wiele linii, jednakże nie ma on takiego znaczenia jak dworzec przy Arki Bożka.
↘️ Dworzec przy ul. Sybiraków – niegdyś jeden z ważniejszych punktów przesiadkowych w Jastrzębiu, w ostatnich latach jego znaczenie stało się marginalne. Obecnie zamknięty z powodu pandemii koronawirusa.

Na koniec, standardowo, parę zdjęć z Jastrzębia i okolic 😁

No cóż, w tym momencie pozostaje mi tylko zakończyć dzisiejszy odcinek i zaprosić was na kolejny już w następną niedzielę 🤠

#Żory #Jastrzębie #Wodzisław #BKM #MZK #PKM #TourDeZbiorkom #BKMinietylko

Informacje pochodzą ze strony Wikipedii, phototrans.pl oraz WPK Katowice.

Autorzy zdjęć:
Mateusz Wawrzyczek
Ja